Γλωσσάριο

Άμεσα Μηνύματα
Τα άμεσα μηνύματα, γνωστά και ως Instant Messages (IM), αποτελούν μια μέθοδο ηλεκτρονικής επικοινωνίας, όπως είναι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Η βασική διαφορά, όπως φαίνεται και από το όνομα, είναι ότι τα μηνύματα αυτά μεταδίδονται άμεσα. Η υπηρεσία άμεσων μηνυμάτων απαιτεί τη χρήση ειδικών προγραμμάτων λογισμικού, όπως τα Windows Messenger, MSN Messenger, AOL Instant Messenger, Yahoo Messenger και άλλα. Χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα, μπορείτε να πληκτρολογήσετε αυτό που θέλετε να πείτε μέσα σ’ ένα πλαίσιο και ο φίλος σας μπορεί να το δει αμέσως. Ο φίλος σας πληκτρολογεί κάτι και εσείς το βλέπετε πάλι αμέσως. Πολύς κόσμος συγχέει τα άμεσα μηνύματα με τα δωμάτια συνομιλίας, αλλά υπάρχει μια μικρή διαφορά μεταξύ των δύο. Τα άμεσα μηνύματα αφορούν επικοινωνία μεταξύ δύο ατόμων, ενώ στα δωμάτια συνομιλίας συμμετέχει συνήθως μια ομάδα ατόμων.

Αναγνωριστικό Όνομα
Κάθε χρήστης που συμμετέχει σε δωμάτια συνομιλιών, σε παιχνίδια και σε ανταλλαγή άμεσων μηνυμάτων στο Διαδίκτυο, χρησιμοποιεί ένα αναγνωριστικό όνομα (ψευδώνυμο). Όλες οι συνδιαλέξεις και οι κινήσεις του, αναγνωρίζονται με το ψευδώνυμο αυτό. Για λόγους ασφαλείας, το ψευδώνυμο θα πρέπει να μην αποκαλύπτει την ταυτότητα και το φύλο του χρήστη.

Αναδυόμενα Παράθυρα (Pop-up Windows)
Παράθυρα που εμφανίζονται στην οθόνη πάνω από το εργαλείο πλοήγησης, αποσπώντας την προσοχή μας, με το να παρουσιάζουν μια διαφήμιση ή άλλο υλικό. Συνήθως τα αναδυόμενα παράθυρα προτείνουν στους χρήστες να πατήσουν κάποιο εικονίδιο για να επισκεφτούν κάποια άλλη ιστοσελίδα.Εργαλεία, παρέχουν τη δυνατότητα να εμποδίζουν την εμφάνιση των αναδυομένων παραθύρων.

Ανεπιθύμητη Αλληλογραφία (SPAM)
Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο εκτός από τα πολλά πλεονεκτήματα που προσφέρει, φέρνει μαζί του και ανεπιθύμητα μηνύματα. Κάθε διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου βρίσκεται σ’ έναν κατάλογο διευθύνσεων. Με διάφορα μέσα, επιτήδειοι καταφέρνουν και κλέβουν τους καταλόγους αυτούς με σκοπό την αποστολή εμπορικών, κυρίως, μηνυμάτων. Τα ανεπιθύμητα αυτά μηνύματα ονομάζονται SPAM.

Διαδικτυακά Παιχνίδια
Τα βιντεοπαιχνίδια και ιδίως αυτά που διαθέτουν επιλογές διαδικτυακού παιχνιδιού ή συμμετοχής πολλών παικτών, ασκούν σήμερα την ίδια, αν όχι μεγαλύτερη, έλξη στα παιδιά και στους νεαρούς ενήλικους, με την τηλεόραση, τη μουσική και τον κινηματογράφο. Εάν μάθετε για την κοινότητα των παιχνιδιών, τους χαρακτηρισμούς των παιχνιδιών και τον τρόπο χρήσης των εργαλείων προστασίας προσωπικών στοιχείων και ασφάλειας, που είναι ενσωματωμένα στα παιχνίδια, μπορείτε να προστατέψετε το παιδί σας, ώστε το παιχνίδι του να είναι ασφαλές, κατάλληλο για την ηλικία του, φιλικό, ευχάριστο, ακόμη και επιμορφωτικό.

Διαδραστικά Παιχνίδια
Διαλογικά παιχνίδια (Interactive Games) με αντίπαλο τον υπολογιστή ή άλλο πρόσωπο μέσω του διαδικτύου.

Δωμάτια Συνομιλίας
Τα δωμάτια συνομιλίας είναι χώροι στο Διαδίκτυο όπου χρήστες συναντώνται για να ανταλλάξουν μηνύματα για κάποιο συγκεκριμένο θέμα. Τα δωμάτια συνομιλίας, στα οποία διεξάγονται οι συνομιλίες, είναι εικονικές τοποθεσίες στο Διαδίκτυο, όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να πληκτρολογήσουν μηνύματα, που εμφανίζονται στους υπολογιστές των υπόλοιπων χρηστών, σχεδόν αμέσως. Οι συνομιλίες είναι συνήθως ανώνυμες, καθώς οι συμμετέχοντες χρησιμοποιούν ψευδώνυμα (βλέπε Αναγνωριστικό Όνομα) για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους.

Εμπαθές Επιθετικό Περιεχόμενο
Υπάρχουν πολλές μορφές μίσους στο Διαδίκτυο, που ξεκινούν από ακραίες ρατσιστικές τοποθετήσεις έως και σκληρή σάτιρα, και οι οποίες περιέχονται σε πολλές δημοφιλείς διαδικτυακές τοποθεσίες για παιδιά. Τοποθεσίες όπως η “uglypeople.com” ίσως να μοιάζουν άκακες, αλλά συνεισφέρουν σε μια διαδικτυακή «επιμόρφωση» του παιδιού, όπου η σκληρότητα προς τους άλλους θεωρείται αποδεκτή. Ορισμένες τοποθεσίες εμπαθούς επιθετικού περιεχομένου διαθέτουν ειδικά σχεδιασμένες για νεαρά παιδιά περιοχές που δίνουν την εντύπωση ότι είναι νόμιμες και ότι προσφέρουν ακίνδυνες δραστηριότητες, τέχνες και συνδέσμους σε αξιόπιστες τοποθεσίες για παιδιά.

Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο (e-mail)
Στην απλούστερη μορφή του, το e-mail δεν είναι τίποτε άλλο από ένα ηλεκτρονικό μήνυμα από έναν υπολογιστή προς κάποιον άλλο. Κάποιος μπορεί να λάβει προσωπικά ή επαγγελματικά μηνύματα, επισυνάπτοντας μάλιστα σε αυτά και οποιουδήποτε τύπου αρχεία, είτε αυτό θα είναι εικόνα, ήχος, βίντεο είτε κάποιο αρχείο Word ή Excel. Μέσω e-mail επιτυγχάνεται η γρήγορη μεταβίβαση αλληλογραφίας καθώς, επίσης, και αρχείων εικόνας και κειμένου.

Ιός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (Virus)
Ο ιός είναι ένα πρόγραμμα που δημιουργείται με σκοπό να εισχωρεί σε συστήματα χωρίς να το γνωρίζει ή να το επιτρέπει ο χρήστης. Μετά την επιτυχή είσοδό του στο σύστημα, ο ιός προβαίνει σε ανεπιθύμητες και επιβλαβείς ενέργειες. Οι ενέργειες αυτές περιλαμβάνουν την καταστροφή / φθορά δεδομένων ή του υπολογιστή, υποβάθμιση της ασφάλειας του συστήματος και αναπαραγωγή του ιού.

Κουμπί Ιστορικού
Το εργαλείο πλοήγησης της Microsoft, Internet Explorer, διαθέτει τη δυνατότητα φύλαξης όλων των ιστοσελίδων που έχει επισκεφθεί ένας χρήστης, ανά μέρα, εβδομάδα, μήνα κτλ. Η γραμμή εργαλείου (toolbar) του Explorer περιέχει κουμπί ιστορικού, το οποίο παρουσιάζει ανά περίοδο τις ιστοσελίδες που έχει επισκεφθεί τελευταία το παιδί.

Κατάλογος Αγαπημένων (favorites)
Το εργαλείο Browser αποτελεί τη διαλογική μας επικοινωνία με το Διαδίκτυο. Το εργαλείο πλοήγησης διαθέτει τη δυνατότητα καταχώρισης και εύκολης επαναφοράς όλων των διευθύνσεων ιστοσελίδων, τις οποίες θεωρούμε ως τις πιο ενδιαφέρουσες. Ο κατάλογος καταχώρισης ονομάζεται κατάλογος αγαπημένων ιστοσελίδων (favorites).

Λογαριασμός Διαδικτύου
Για να μπορεί κάποιος να έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο πρέπει να έχει λογαριασμό με έναν από τους παροχείς υπηρεσίας Διαδικτύου (Internet Services Providers). Ο λογαριασμός αυτός περιέχει το όνομα πρόσβασης (Username) και το κλειδί πρόσβασης (Password) που απαιτείται για την επικοινωνία με το Διαδίκτυο.

Λογαριασμός Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου
Για τη χρήση του Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου, απαιτείται η κατοχή λογαριασμού με κάποια από τις υπηρεσίες πρόσβασης στο Διαδίκτυο. Κάθε λογαριασμός Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου, είναι συνυφασμένος με μια διεύθυνση Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου. Ο λογαριασμός αυτός επιτρέπει την αποθήκευση και διαχείριση όλων των εισερχόμενων και εξερχόμενων μηνυμάτων. Αν και οι περισσότερες υπηρεσίες πρόσβασης στο Διαδίκτυο χρεώνουν τους λογαριασμούς αυτούς, εντούτοις, υπάρχουν υπηρεσίες, οι οποίες παρέχουν τέτοιου είδους λογαριασμούς δωρεάν.

Λογισμικό προστασίας από τους ιούς (Anti-Virus)
Κυριότερος τρόπος ανίχνευσης και διαγραφής των ιών είναι η χρήση “αντιβιοτικών” εργαλείων που ονομάζονται anti-virus. Τα εργαλεία αυτά εγκαθίστανται στον υπολογιστή και ελέγχουν όλα τα αρχεία και προγράμματα που μεταφέρονται στον υπολογιστή ή κατεβάζονται από το Διαδίκτυο. Αν τα αρχεία ταιριάζουν με τα χαρακτηριστικά ενός ιού, τότε αυτόματα διαγράφονται. Τα προγράμματα ενημερώνονται για την ύπαρξη νέων ιών μέσω του Διαδικτύου.

Λογισμικό Τείχους Προστασίας (Firewall)
Σύστημα ασφαλείας που έχει στόχο να προστατεύσει το δίκτυο ή τον προσωπικό σας υπολογιστή από εξωτερικές απειλές όπως οι χάκερ. Το firewall ελέγχει τόσο την εισερχόμενη όσο και την εξερχόμενη κυκλοφορία μεταξύ του υπολογιστή και Διαδικτύου.

Λογισμικό Υποκλοπής (Spyware)
Οι όροι “λογισμικό υποκλοπής και άλλο ανεπιθύμητο λογισμικό” αναφέρονται σε λογισμικό που εκτελεί ορισμένες εργασίες στον υπολογιστή σας, συνήθως χωρίς την έγκρισή σας. Το λογισμικό αυτό μπορεί να προβάλλει διαφημίσεις ή να επιχειρήσει να συλλέξει προσωπικά δεδομένα για σας. Τα προγράμματα αυτά εγκαθίστανται συνήθως στον υπολογιστή ενός χρήστη, όταν αυτός κατεβάζει ένα πρόγραμμα ή όταν ο υπολογιστής του μολύνεται από κάποιον ιό.

Μητρώο Συνομιλιών
Κατάλογος με τις συνομιλίες που είχε ένας χρήστης στη διάρκεια μιας επικοινωνίας με άμεσα μηνύματα ή σε δωμάτια συνομιλίας.

Μηχανές Αναζήτησης (Search Engines)
Ιστοσελίδα που παρέχει στο χρήστη τη δυνατότητα αναζήτησης εγγράφων ή ιστοσελίδων στον κυβερνοχώρο με λέξεις κλειδιά. Οι πιο δημοφιλείς μηχανές αναζήτησης είναι το MSN, το Google και το Yahoo.

Τυχερά Παιχνίδια στο Διαδίκτυο
Τα παιδιά σήμερα δε χρειάζεται να ψάξουν πολύ για να βρουν διαδικτυακές τοποθεσίες με τυχερά παιχνίδια. Τα πανό διαφημίσεων και οι αναδυόμενες διαφημίσεις για καζίνο είναι συχνές στον Ιστό και εμφανίζονται σε τοποθεσίες δημοφιλείς στους έφηβους ή σε μικρότερα παιδιά. Πολλά παιδιά χρησιμοποιούν τοποθεσίες στοιχημάτων όπου οι εβδομαδιαίοι νικητές, ανάλογα με την κατάταξή τους, κερδίζουν δώρα. Οι τοποθεσίες αυτές δε θεωρούνται ότι περιέχουν πραγματικές δραστηριότητες τυχερών παιχνιδιών, καθώς οι επισκέπτες δε πληρώνουν με μετρητά. Ωστόσο, τα παιδιά μαθαίνουν πώς να στοιχηματίζουν σε αυτές τις τοποθεσίες και συνδέονται συχνά σε διαδικτυακά καζίνο με πραγματικό τζόγο.

Φίλτρα Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου (Anti-SPAM)
Τα φίλτρα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι προγράμματα που δουλεύουν σε συνεργασία με λογισμικά προστασίας από τους ιούς. Τα προγράμματα φιλτράρουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από ενοχλητικά ή ανεπιθύμητα μηνύματα, γνωστά και ως SPAM mail.

Cookies
To cookie είναι ένα μικρό αρχείο το οποίο τοποθετείται στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή του χρήστη, μόλις αυτός επισκεφθεί κάποιο δικτυακό χώρο που λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Συνήθως το πρόγραμμα πλοήγησης προειδοποιεί το χρήστη για το ενδεχόμενο Ασφάλειας στο Διαδίκτυο ύπαρξης αρχείων τύπου cookies σε κάποια σελίδα. Τo cookie καταγράφει προσωπικά στοιχεία του χρήστη, που χρησιμοποιούνται από τις ιστοσελίδες για να τον διευκολύνουν στην πλοήγησή του.

Microsoft Encarta
Η Microsoft Encarta (https://encarta.msn.com) είναι η πιο δημοφιλής
ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια. Αποτελεί μια πηγή γνώσης την οποία μπορείτε
να εμπιστευτείτε για τη διερεύνηση ακριβούς πληροφόρησης που προσελκύει την προσοχή σας με συνεχώς ενημερωμένες πληροφορίες. Η εγκυκλοπαίδεια περιέχει περισσότερα από 50.000 κείμενα, δεκάδες χιλιάδες εικόνες, αρχεία ήχου, βίντεο, απεικονίσεις σε κινούμενα σχέδια, παιχνίδια, χάρτες και άλλα.